Valleien vol vee en veertig videoclips

Het laatste verslag met daarin een aantal van onze ervaringen met het openbaar vervoer in China stond goed en wel een paar uur online, toen wij alweer geconfronteerd werden met wat nieuwe staaltjes Chinese efficiëntie. Onze nachttrein kwam aan op Xi'an Zuid, maar dat dat bleek een beetje te zijn zoals Ryanair op Barcelona vliegt en je uiteindelijk 60km verderop in Girona blijkt te landen. Gelukkig hadden we dit vooraf gezien en van ons hostel instructies gekregen hoe we met het openbaar vervoer naar hen konden komen. Als er echter passagiers uit 16 treinwagons komen en er slechts twee stadsbussen staan, hoef ik denk ik niet meer uit te leggen wat voor taferelen dit oplevert met de Chinese in-de-rij-sta-mentaliteit.. We slaagden er na een poosje in een plekje in de bus te bemachtigen en legden via twee metro's en een flink stuk lopen succesvol de doorgekregen route af. Het voordeel van zo'n nachttrein is dat je een overnachting uitspaart en de hele dag nog op pad kunt. Dat pad liep in dit geval eerst door de grote moslimwijk die Xi'an rijk is. Een wirwar van straatjes met een eindeloze hoeveelheid eettentjes en verkopers van verse producten. En alsof de straten nog niet vol genoeg zijn met voetgangers, sjezen er eindeloos brommers, (elektrische) riksja's en in sommige straten zelfs auto's doorheen. Ons pad ging verder met een fietstocht van 16 km over de enorme stadsmuur van Xi'an. Met een zonnetje en 25 graden een aangename manier om wat meer van de stad te zien en te ervaren hoe gigantisch groot de muren zijn.

De volgende dag liepen we voor het (centrale) treinstation langs op zoek naar bus 306 die ons naar het Terracotta leger zou brengen, toen we een enorme wachtrij van enkele honderden mensen over het plein zagen slingeren. Marcella sloot vast aan en ik liep naar het begin van de rij, waar ons vermoeden bevestigd werd: de rij voor bus 306. Na ruim een uur wachten, ons verwonderend over de hoeveelheid mensen die de hele rij voorbij liepen en dachten even in de klaar staande 306 te stappen en ons ergerend aan de mensen die daadwerkelijk ergens vooraan in de rij aansloten, waren we aan de beurt om in de 306 te stappen. Na onderweg nog een 30 minuten durende monoloog in het Chinees aangehoord te hebben en na aankomst door een heus dorp van eet- en drinktentjes te zijn gelopen, was daar dan eindelijk de archeologische opgraving waar de honderden aardewerk soldaten in opgesteld staan. Ondanks dat ik me er net iets anders van had voorgesteld en het hartstikke druk was, was het toch een hoogtepunt van China dat ik niet had willen missen. Nu heb ik met al deze verhalen over onze reizen door China misschien het beeld geschetst van een dramatisch openbaar vervoer hier, maar eerlijk is eerlijk, ze doen ook best wel veel dingen goed! Zo hebben de grote steden fantastische metronetwerken en kun je er overal OV-fietsen huren, rijden er nacht- en hogesnelheidstreinen zeer stipt door het hele land en als er geen trein heen gaat, gaat er gegarandeerd een bus heen. 

Wat ze hier ook goed en veel doen, is mensen en hun tassen controleren. Zo stuitten we op de stoep langs het plein van de hemelse vrede ineens op een rij voor een security-check. Naar wij dachten om het plein van de hemelse vrede en de daarachter gelegen verboden stad te betreden, maar echt helder was dat niet; er stond alleen een bordje met "entrance security-check" naast de dranghekken. We besloten maar gewoon aan te sluiten, er vanuit gaande dat al die andere mensen er ook niet voor niets in de rij stonden. Die aanname bleek gelukkig correct, maar ons geduld werd behoorlijk op de proef gesteld. Het duurde meer dan twee uur voor we eindelijk door de controle waren! En als je allergisch bent voor inefficiëntie en duwende, voordringende chinezen, terwijl je niet eens zeker weet of je wel in de goede rij staat, is dat een behoorlijke beproeving kan ik je zeggen. Maar goed, de verboden stad deed op deze manier in ieder geval nog een beetje zijn naam eer aan. Gezien de drommen mensen binnen bleek er namelijk weinig verbodens aan. Desalniettemin een fantastisch paleizencomplex en volledig begrijpelijk dat eenieder in Beijing daar een bezoek aan brengt. Wij slenterden verder nog door de hutongs (steegjes), namen even een kijkje in het zomerpaleis en waagden ons op de fiets in het drukke verkeer van Beijing. Voor onze grande finale op de Chinese muur zijn we gelukkig in staat geweest om naar een stuk muur te gaan waar slechts een enkeling de weg naar wist te vinden. Zo konden we in alle rust de muur beklimmen (want zo steil is het soms) en genieten van het heuvelachtige landschap waar kilometers muur over- en omheen slingeren. Wat een uitzicht, wat een bouwwerk en wat een perfecte dag om een maand China mee af te sluiten. 

Om naar Ulaanbaatar te komen, legden we per trein de laatste etappe van de Peking-expres in omgekeerde richting af in onze zogenaamde 'deluxury soft sleeper'. Een eigen kamer met stapelbed, tafeltje, sofa en zelfs een badkamertje (formaat Hong Kong) dat we moesten delen met de buurman, zou 27 uur lang ons domein zijn. Van die zevenentwintig uur waren we bijna vijf uur bezig om de grenscontroles van China en Mongolië door te komen en tussendoor, jawel, de wielen te wisselen! De spoorbreedtes van beide landen verschillen namelijk en de beste oplossing die ze konden bedenken, was blijkbaar om elke treinrit bij de grens de volledige onderstellen van elke wagon te wisselen. Nadat Chinese militairen alle paspoorten in de trein hebben opgehaald, rijdt de trein naar een grote loods waar alle wagons worden losgekoppeld en opgetild zodat er bredere of smallere onderstellen onder gemonteerd kunnen worden. Vervolgens rijdt de trein weer terug naar hetzelfde perron (er liggen rails met dubbele breedte) en komen de militairen je afgestempelde paspoort weer terug brengen. Een halfuurtje later wordt het hele paspoortproces weer herhaald op het grensstation van Mongolië. En om de hele procedure voor iedereen zo plezierig mogelijk te maken, heeft dit alles plaats tussen 21.45u en 2.45u. Na deze fascinerende treinreis hadden we twee dagen in Ulaanbaatar om even bij te komen van een intensieve maand China, voordat we zouden starten met een 3-weekse rondreis door Mongolië. 

Op de eerste dag van de tour ontmoetten we bij het ontbijt het Maleisische stel waarmee we 21 dagen het busje en vele yurts mee zouden moeten delen. Een weinig spraakzame jongen en een iets spraakzamere meid van onze leeftijd; geen nieuwe beste vrienden, maar gelukkig ook zeker geen stel waar we ons aan gaan ergeren. Na het ontbijt troffen we in de gang een oud dametje, dat zich voorstelde als onze gids voor de komende periode. Een gepensioneerde docente Engels, met een mank been, die gedurende het bezoek aan de hoogtepunten van de hoofdstad regelmatig in Marcella's of mijn arm liep. Niet bepaald het type gids dat je voor drie weken door het rauwe landschap van Mongolië verwacht. Of zoals Marcella zei: "tis net alsof ik met ons oma op pad ben". Gelukkig kwam de touragent s'avonds nog langs om de betaling af te handelen en konden we onze zorgen uitten. Later op de avond ontvingen we een berichtje dat de oude gids nu ook onze oude gids was en dat een nieuwe gids ons morgen op kwam halen voor de rest van de tour.

Onze nieuwe gids is een hele bescheiden jongen, maar zijn Engels is goed, hij weet veel van het land en hoeft niet constant in onze arm te hangen. Daarnaast is zijn chauffeur een welkome aanvulling op de groep; een grappenmaker die ook elke keer als wij moeten lachen wil weten waarom en vervolgens na de uitleg of vertaling met zijn aanstekelijke lach altijd voor een tweede lachsalvo zorgt. En zo vertrokken we met zijn zessen in de "Russian minivan", een soort VW busje met het onderstel van een terreinwagen. In het busje hangen allerlei leidingen, draden en onderdelen onder het metalen dashboard in het zicht en moet de chauffeur regelmatig op verschillende plekken schuiven en schakelaars omzetten die ik nog nooit in een auto heb gezien, maar het lijkt allemaal prima te functioneren. De echte trots van de chauffeur is echter zijn dvd schermpje dat voor de achteruitkijkspiegel is gemonteerd en waarop we elke dag meermaals dezelfde 40 videoclips uit de Mongoolse hitparade te zien en horen krijgen. De meeste clips bevatten op zijn minst een paar paarden, wat mensen in traditionele klederdracht in de buurt van een yurt en enkele acteurs die een avontuur beleven met een hoog Peppi en Kokki gehalte. Wij kunnen een groot gedeelte inmiddels helemaal mee neuriën (we zijn nog niet heel tekstvast) en hebben drie van onze favoriete clips voor jullie in een playlistje klaargezet:

KLIK HIER

Terwijl jullie je oren de kost geven, zal ik nog wat vertellen over onze eerste dagen op pad in het noorden van Mongolië. Ondanks dat de temperatuur al rond de 20 graden komt overdag, ligt er op veel plaatsen nog sneeuw op de toppen van de heuvels of langs de riviertjes die door de valleien slingeren. Op de heuvels waar de sneeuw al helemaal verdwenen is, lijken de droogstaande stroompjes een soort van scheuren in het langzaam weer groen wordende landschap te vormen. De uitgestrekte heuvelachtige vlaktes en valleien kennen zes hoofdbewoners (paarden, geiten, koeien, schapen, bokken en yakken) die in grote kuddes altijd wel ergens te spotten zijn en minimaal een aantal keer per dag onze autorit ophouden door zonder te kijken de weg over te steken. Het geeft je soms het gevoel dat Mongolië gewoon één groot weiland is, maar met die vergelijking zou ik het land echt tekort doen. Zo bezochten we op de eerste dag het afgelegen Amarbayasgalant kloostercomplex (30km door een zompige vallei, 4wd vereist) waar we de enige bezoekers waren en onze gids een monnik in het naastgelegen dorpje met 20 inwoners moest zoeken om voor ons de tempels open te maken. Andere dingen die je meestal niet in een weiland ziet zijn  een slapende vulkaan en een tweetal nog vrijwel volledig bevroren bergmeren. Tussen de naaldbossen en het gigantische Khövsgöl meer (dat bijna 2% van de zoetwatervoorraad ter wereld bevat) kregen we een inkijkje in het leven van een nomadenfamilie en mocht Marcella zelfs een poging wagen om een yak te melken. Inmiddels zijn we weer terug in het midden van het land en hebben we er een aantal lange reisdagen opzitten (de zwaarste was 8 uur lang over onverharde wegen!), maar gelukkig zijn er op dat soort dagen altijd de opbeurende veertig videoclips die ons door de valleien vol vee slepen.